Szczęśliwy

Recenzja obiektywu Carl Zeiss Jena DDR Sonnar 4/300 specjalnie dla Radozhiva przygotowane Rodion Eshmakov.

Obiektywy klasy 300/4 są popularne wśród dużej liczby fotografów i fotografów amatorów, mogą być przydatne do reportaży, portretów, fotografii myśliwskiej i astrofotografii. Nowoczesne rozwiązania mają wysoką cenę, dlatego często oko fotografa-amatora pada na manualną optykę ubiegłego wieku, wśród której można znaleźć zarówno 300/4 (Meyer-Optik/Pentacon, Asahi Takumar itp.), jak i bardziej przystępne. i popularne obiektywy 300/4.5 (Tair -3, Tair-33, Nikkor itp.). Niniejsza recenzja przedstawia jeden z teleobiektywów 300/4, Carl Zeiss Jena Sonnar 4/300, przeznaczony do średnioformatowych lustrzanek Pentacon Six.

Технические характеристики

Konstrukcja optyczna - 6 elementów w 5 grupach, „Sonnar”;
Ogniskowa - 300 mm;
Apertura względna - F/4;
Przysłona - 7 listków, F/4-F/32;
Minimalna odległość ostrzenia - 4 m;
Gwint do filtrów - 86 mm;
Średnica dla dysz gładkich - 90 mm;
Format ramki (obliczony) - 6 * 6 cm;
Wierzchowiec - Pentacon Six.

Tło historyczne

źródło. Obliczenia pierwszego Sonnara 4/300 zostały przeprowadzone w sierpniu 1938 roku, prawdopodobnie przez ojca tej konstrukcji optycznej, Ludwiga Bertele, twórcę wszystkich Ernostarów i Sonnarów do 1945 roku. Pierwsze wersje chromowane zostały zaprojektowane do użytku z dalmierzami Contax z nasadką lustrzanki, podobnie jak Olimpia Sonnar. Ta wersja miała mechanizm ustawiania przysłony, który umożliwiał ustawianie ostrości przy pełnej przysłonie.

Po Targach Wiosennych 1940 r. opowiedziano o Sonnar 4/300. Ta wersja obiektywu była produkowana w czarnym korpusie do połowy lat 1960-tych.

W latach 1963-64, w NRD, obiektyw został ponownie przeprojektowany do użytku z aparatami Praktisix, nowa wersja otrzymała mechanizm skokowej przysłony. Soczewki zostały wyprodukowane w korpusie o charakterystycznym designie, nazywanym „Zebra”.

Nowe obiektywy różniły się od poprzednich przede wszystkim konstrukcją optyczną: podczas gdy stary Sonnar miał tradycyjne 3 grupy soczewek, nowy miał element ułamka sekundy i płasko-równoległą płytkę zainstalowaną za przysłoną. Tak więc „zebra”-Sonnar 4/300 miała o dwa parametry korekcyjne więcej niż stara wersja, co pozwoliło poprawić jej jakość optyczną. Szklana płytka została wprowadzona do układu optycznego, aby zapobiec zapychaniu się mechanizmu przeskakiwania przysłony, co w obiektywach NRD zwykle nie było zbyt niezawodne i nie jest obowiązkowym elementem układu. W konsekwencji blok soczewkowy soczewki może nawet konstrukcyjnie nie zawierać mechanizmu przysłony, który znajduje się tutaj za soczewką.

Szczelina między soczewkami w drugim komponencie ma wyjątkowo małą grubość. Do jej montażu wykorzystywane są trzy aluminiowe podkładki, ustawione pod kątem 120° - tak jak to zwykle robi się w lunetach refrakcyjnych. Soczewka wymaga więc montażu z dużą precyzją i starannością.

Soczewki Sonnar są drogie w produkcji, ponieważ używają grubych soczewek o dużej krzywiźnie, a 300/4 Sonnar był zdecydowanie najdroższy ze względu na dużą średnicę obiektywu. Trudności z produkcją elementów optycznych, duży procent wad produkcyjnych doprowadziły do ​​kalkulacji w 1974 roku nowego obiektywu MC Sonnar 4/300, który jednak nie ma nic wspólnego z Sonnarami, a raczej jest bliski Meyer Orestegor 4/300 .

MC Sonnar 4/300 ważył znacznie mniej niż jego poprzednik, ponieważ używał cienkich obiektywów i był typowym teleobiektywem. Jednak jego jakość optyczna jest zauważalnie gorsza od „zebry”-Sonnara.

Tym samym średnioformatowa wersja Sonnara 4/300 jest szczytem rozwoju tego obiektywu. Zainspirowany oryginalnymi projektami Berthele i uzupełniony późniejszymi ulepszeniami, zebra-Sonnar 4/300 stał się jednym z najwyższej jakości obiektywów w swojej klasie.

Cechy konstrukcyjne

Dostałem obiektyw z nienatywnym mocowaniem (zamiast niego trzpień z Vega-12B) i mechanizm przepony wymagający rewizji. Nie wszystko jest dobrze z doświetleniem tylnego obiektywu. Jednak konstrukcja obiektywu, pomimo tych niuansów, pozostała niezmieniona (z wyjątkiem wyłączenia mechanizmu przeskakiwania przysłony).

Sonnar 4/300 ma typową konstrukcję korpusu Carl Zeiss Jena z lat 1960., zwaną zebrą ze względu na prążkowane pierścienie ostrości i przysłony. Dostępny jest tradycyjny zestaw wag, znacznik przesunięcia IR. Odległość jest podana w stopach i metrach. Etui posiada stopkę do statywu na stary gwint 3/8”.

Środek ciężkości obiektywu jest mocno przesunięty do przodu, a pierścień do ustawiania ostrości znajduje się prawie pośrodku obiektywu i ma bardzo dużą średnicę. Dlatego trudno tym obiektywem złapać ostrość, choć łatwy ruch pierścienia nadal nie uniemożliwia tego zadania. Minimalna odległość ostrzenia to aż 4 metry, co nawet jak na obiektyw 300 mm to całkiem sporo - dla porównania, MDF Tair-3A to tylko 2.2 metra. Najwyraźniej redukcja skoku helikoidalnego była korzystna dla uproszczenia konstrukcji i rozjaśnienia soczewki.

Jeszcze bliżej trzonka znajduje się pasiasty pierścień regulacji przysłony. Porusza się z klikami, natomiast minimalny otwór względny to F/32. Być może przydałby się przy stosowaniu obiektywu w aparatach średnioformatowych, ale w nowoczesnych aparatach przysłona wyższa niż F/8-F/11 zwykle nie jest uzasadniona ze względu na wzrost dyfrakcji.

Apertura obiektywu jest oddzielona od bloku obiektywu i ma 7 niewyczernionych płatków. Gdy apertura jest zamknięta, źrenica wejściowa soczewki przybiera postać nieregularnego siedmiokąta.

Ponieważ dla mnie zadanie serwisowania zespołu membrany nie jest niemożliwe, a mechanizm skoku jest wyłączony, to konieczność zamontowania szyby ochronnej po membranie jest całkowicie wyeliminowana. Jak wiadomo, każdy interfejs szkło-powietrze rozprasza światło i prowadzi do zmniejszenia kontrastu obrazu. Szkło można łatwo wyjąć za pomocą długiego klucza płaskiego.

Wszystkie optyki Sonnar 4/300 (w tym szkło ochronne) mają jednowarstwową bursztynową powłokę. Podobno kompensuje to kolor szkła optycznego i ogólnie przepuszczanie światła przez soczewkę jest praktycznie niezakłócone.

Ze względu na niezależność konstrukcyjną bloku obiektywu od pozostałych elementów obiektywu, Sonnar 4/300 jest dość łatwy do demontażu. Bez specjalnego narzędzia można przekręcić cały nos soczewki, a następnie odkręcić cały blok soczewki. Na nim znajdziesz indywidualny numer seryjny. Nie zaleca się jednak demontażu bloku obiektywu, ponieważ wymagany jest bardzo precyzyjny i dokładny montaż.

Sonnar 4/300 jest dość prosty i łatwy w utrzymaniu. Tego obiektywu nie można nazwać wygodnym: podczas fotografowania z nim potrzebne są silne ręce ze względu na wagę 2,5 kg, brak równowagi i dużą średnicę elementów sterujących na ciele. Siedmioramienna błyszcząca przysłona obiektywu, duża płyta MDF i dziwne szkło ochronne nie dodają radości, która raczej przeszkadza w strzelaniu, wprowadzając dodatkowe rozpraszanie. Jednym słowem nie mogę powiedzieć, żebym był zadowolony z urządzenia tego obiektywu.

Właściwości optyczne

Carl Zeiss Jena Sonnar 4/300 nie zawiódł. Już na otwartej przysłonie obiektyw pokazuje znakomitą ostrość w centrum i w całym polu kadru 35 mm (efekt optymalizacji dla średniego formatu), a chromatyzm jest nadspodziewanie mały. Rozdzielczość obiektywu wystarczyłaby wielu amatorskim aparatom do upraw. Przymknięcie do F/5.6-F/8 dodatkowo poprawia ostrość, redukując pozostałe aberracje sferyczne. Sonnar 4/300 ma znacznie lepszą jakość optyczną niż np. nie tylko radziecki Tair-3, ale także Meyer-Optik Orestegonn 4/300 i MC Sonnar 4/300 (łącze).

Kontrast na Sonnarze 4/300 jest bardzo dobry podczas fotografowania w normalnych warunkach oświetleniowych. W podświetleniu wyraźnie spada kontrast, pojawia się zasłona. Z punktowych źródeł światła soczewka wychwytuje pomarańczowe (pod kolorem oświecenia) odblaski pod pewnymi kątami.

Odwzorowanie kolorów obiektywu jest naturalne, dość nasycone. Czasami kolor jest lekko ciepły, najwyraźniej z powodu odbić od powłoki soczewki.
Sonnar 4/300 charakteryzuje się płynnym, przyjemnym rozmyciem tła, typowym dla obiektywów wykonanych według tego schematu. Jasność w kręgach zamieszania rozkłada się prawie równomiernie, czasami widać cienką żółto-zieloną obwódkę.

Poniżej zdjęcia z pełnoklatkowego aparatu Sony A7s (fotografowanie w RAW, wywoływanie w Imaging Edge).

odkrycia

Choć średnioformatowy Sonnar 4/300 jest duży, dość niewygodny i może powodować uszkodzenia układu mięśniowo-szkieletowego człowieka, to ma wysoką jakość optyczną w porównaniu z soczewkami w tym samym wieku. Stary dobry Sonnar 4/300 nadal może dobrze służyć fotografowi-amatorowi.

Znajdziesz więcej recenzji od czytelników Radozhiva tutaj.